Kerkje a/d Zee - Van Dam, 1901

Hervormde Kerk (buiten gebruik) - Wijk 3-1, Urk

De voormalige hervormde kerk is zonder twijfel het mooiste kerkgebouw van Urk. Het gebouw is sinds 1980 buiten gebruik; De hervormde gemeente nam toen het nieuwe kerkcentrum "De Ark" in gebruik. De kerk is vervolgens gerestaureerd en wordt nu nog incidenteel gebruikt voor concerten en huwelijksbevestigingen. Sinds kort wordt de kerk weer gebruikt omdat het kerkcentrum "De Ark" te klein was geworden. Om deze reden wordt er een nieuwe kerk gebouwd. En tot de voltooing van die kerk is het Kerkje aan de zee zondags weer opengesteld voor erediensten.

Het orgel
Sinds 1905 heeft deze kerk maar liefst 4 orgels binnen haar muren gehad. Het hieronder beschreven orgel is na de grote kerkrestauratie in 1988 door Klaas Kapitein geplaatst. De 3 inmiddels gesloopte orgels worden beschreven onder de kop "Verdwenen Orgels".

Het instrument is oorspronkelijk afkomstig uit de hervormde kerk van Munnekeburen (Fr), en is in 1901 door de Fa. Van Dam te Leeuwarden gebouwd. Nadat deze kerk is gesloten is het orgel dus verkocht naar Urk. Tijdens een inbraak in 1989 is het rechter vleugelstuk helaas ernstig beschadigd. Dit is gelukkig professioneel hersteld, maar vanaf de klaviatuur is deze beschadiging nog wel zichtbaar. In 2000 is het orgel volledig gerestaureerd door Van Vulpen Orgelbouw te Utrecht. Zeker in combinatie met het schitterende kerkinterieur is het orgel hier op de juiste plaats terecht gekomen.

Het orgel heeft de volgende dispositie:

Manuaal:	Pedaal:	Speelhulp:
Prestant 8'	Aangehangen	Tremblant
Bourdon 16' d
Violoncello 8'
Holpijp 8'
Octaaf 4'
Fluit d'Amour 4'
Prestant 2'
Cornet III d
Trompet 8' b/d

Systeem: Mechanische Sleepladen

---

Het Kerkje aan de Zee bevind zich in de directe omgeving van de vuurtoren. De kerk is eigendom van de Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente Urk, terwijl de toren eigendom is van de burgerlijke gemeente. In 1570 is de kerk op een apart eilandje komen te staan. Het stond toen al op een uitstekende punt van het eiland door afslag van stukken grond. In 1598 viel de toren om, die ook een baken was voor schippers. Dat gaf mede de aanzet om een nieuwe kerk te bouwen verder landinwaarts. Dat is omstreeks 1600 gebeurd met hulp van onze RK landsvrouwe, waarvan men een beeld in de kerk had. Het was daarvoor alleen wadend door het water of per boot te bereiken. Het gebouw is in 1786 herbouwd voor een bedrag van nog geen ƒ 15.000,00. De reden van herbouw is gelegen in het feit dat het kerkje in de laatste dagen van zijn bestaan zo bouwvallig was geworden dat het moest worden afgebroken. Uit een boven de hoofdingang aanwezige gedenksteen blijkt nog steeds de band die er geweest is tussen Urk en de stad Amsterdam. In 1988 is het kerkgebouw voor het laatst gerestaureerd. Bij deze gelegenheid is ook het hierboven besproken orgel in de kerk geplaatst.

---

Het orgel van Het Kerkje aan de zee, zoals op de computer getekend door Lubbert Schenk. Voor meer computer-orgeltekeningen:
SoftART DESIGN orgeltekeningen